|
''New style Hanseatic League" Hanze expo,
|
|
Hanze Expo Reizen 1994-1995
|
|
Langzaam trekt het Groninger landschap aan de toeschouwers die zich aan dek van de Neerlandic hebben verzameld voorbij, terwijl het schip de haven van Delfzijl uitvaart. In de verte komt het eiland Borkum in zicht. Diette Doesburg slaakt een zucht van verlichting. Het is avond, een dag van recepties en toespraken is achter de rug en eindelijk is de Hanze Expo onderweg. Aan deze Hanzereis per schip naar vier Hanzesteden is een organisatie van maanden voorafgegaan. Het is 27 juni 1994 en Doesburg ziet deze reis, met als doel de handel met de oude Hanzesteden nieuw leven in te blazen, als kroon op haar carrière als ondernemer in de pr- en communicatie. Ze heeft al een indrukwekkende loopbaan achter de rug met haar bureau voor Public Affairs, waarbij ze onder andere internationale businessboeken publiceerde in samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken, voor het Nederlands Olympisch Comité werkte, de Ladies Circle De Hunze oprichtte, Fondsen wierf voor kinderoncologische vakantiekampen (hans Wiegel), en buitenlandse handelsreizen organiseerde naar onder andere New York voor de EVD en Athene voor de stad Eindhoven. Uit die reizen kwam het idee voort van de Hanze Expo die nu van start is gegaan. De wolken hangen laag maar het regent niet en de temperatuur is aardig. Echter niet meer dan dat en dus trekt het gezelschap zich terug benedendeks.
De volgende dag zal het gezelschap in Rostock aankomen. Niet iedereen vaart mee op de boot die is ingericht als varende exportpromotiebeurs, waarvoor meer dan veertig bedrijven en 110 personen zich hebben aangemeld. Vliegen vanaf luchthaven Eelde gaat sneller en is comfortabeler. Diette heeft twee vliegtuigen gecharterd die de deelnemers aan de reis door de lucht zullen vervoeren. Onder hen zijn ook Commissaris der Koningin Loek Hermans, burgemeesters, ambassadeurs en andere overheidsbekleders.
Het hele idee voor de Hanze Expo reis ontstond in 1991. In die tijd was Diette Doesburg Public Affairs aan het Emmaplein in Groningen gevestigd. Estland was een van de eerste Sovjetrepublieken die zich in dat jaar losmaakte van de Sovjet-Unie. Het was de tijd van Glasnost. Michail Gorbatsjov was secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie en daarmee de machtigste man van het enorme land. Maar de tijd was aan het veranderen en de mensen begonnen vrijheid te eisen. Gorbatsjov kon niet anders dan daarin meegaan, en of hij dat nu van harte deed of niet doet er niet toe. Hij koos voor Perestrojka en Glasnost, dat wil zeggen hervormingen en openheid. Toen die keuze eenmaal gemaakt was door de opperste leiding van het land was de geest uit de fles. De ene na de andere Sovjetrepubliek maakte zich los van het moederland en na enkele jaren merkte Rusland dat het min of meer alleen was overgebleven. Maar zover zijn we nog niet. In 1991 stond de Perestrojka nog aan het begin. Estland, Letland en Litouwen behoorden bij de eerste landen die zich losmaakten van de Sovjet-Unie. Noord-Nederland kreeg daardoor het gevoel dat men zich voor buitenlandse handel en export het beste op het noorden en oosten van Europa kon richten. In wezen een puur geografische keuze maar ook een die is ingegeven door de geschiedenis. Ooit was Groningen samen met andere steden in het noordoosten van Nederland onderdeel van het Hanzeverbond. Tussen pakweg 1375 en 1600 deed men binnen het Hanzeverbond zaken met elkaar. Tot dat Hanzeverbond behoorden onder andere steden als Kopenhagen, Stockholm, Gdansk, Tallinn, Riga en St. Petersburg. In 1991 had de toenmalige burgemeester van Groningen, Hans Ouwerkerk, al het idee dat Groningen zich voor de internationale handel best eens op de Baltische staten zou kunnen richten en dus besloot hij met een vliegtuig met een aantal zakenmensen van Eelde naar Tallinn te vliegen. Doesburg was bij deze reis uitgenodigd en legde de nodige contacten. Doesburg herinnert het zich nog goed: ‘Dat was een bijzondere reis, waar onder andere mijn cliënt de Cono Industriegroep aan deelnam. Wij verwachtten daar in Tallinn een behouden gezelschap aan te treffen maar dat viel erg mee. De mensen daar smachtten naar contacten met het westen.
Mijn schoonvader (Melkfabriek Doesburg) vertelde mij dat zij voor de oorlog al melkmachines naar Estland verkochten. De broers Doesburg deden dus handel vanuit Kropswolde ( Provincie Groningen) met Estland en werden onder andere betaald in paarden. Toen ik dat hoorde, dacht ik, op naar Tallinn.
‘Ik had al aardig wat boeken over het Nederlandse bedrijfsleven uitgegeven en ging dus met een stapel boeken in de auto op weg naar het vliegveld. Leek me een goed idee die boeken in Tallinn uit te delen.’
‘Terwijl ik mijn auto parkeerde naast een grijze Volvo, stapte daar een knappe jongeman uit met donkere krullen. Ik stond daar met die boeken en voor ik het wist had ik hem die boeken in zijn handen gedrukt. Zou jij die willen dragen?’ John Ebbink, medewerker van de afdeling Economische Zaken bij de Gemeente Groningen, was er niet de man naar zo’n verzoek te weigeren en dus togen de twee samen op weg naar de vertrekhal. Ze mochten elkaar direct en in de loop der jaren zou er een hechte band tussen de Groningse ondernemer en de ambtenaar ontstaan. Hij is aanwezig bij het gesprek dat ik met Diette heb over de Hanze Expo, een van de vele gesprekken die aan de basis liggen van dit boek. John Ebbink is afkomstig uit Twente en begon in 1990 als manager internationale economische relaties voor de Gemeente Groningen. Hij bleek al gauw een waardevol contact voor Doesburg vanwege de vele relaties die hij op internationaal gebied onderhield en die ze samen uitbreidden. Contacten die nog steeds worden onderhouden.
‘Op het stadhuis van Tallinn vond een receptie plaats. Burgemeester Jaak Tamm van die stad bood een welkomstdiner aan en natuurlijk werden er de nodige speeches gehouden. Ik had mijn boeken in mijn hotelkamer laten liggen. Haal jij snel een paar boeken uit mijn kamer,’ fluisterde ik John in het oor, alsof het dat gewoonste zaak van de wereld was. John Ebbink knikt en glimlacht. ‘Ach,’ zegt hij schouderophalend, ‘het karakteriseert onze relatie. Ik heb altijd goed met Diette overweg gekund en we kunnen prima samenwerken, zonder elkaar naar de kroon te steken.’
In die tijd leerde Diette ook burgemeester Hans Ouwerkerk goed kennen en ze bouwden een band op. Of het nu bij haar vak hoort of niet, Doesburg is goed in het leggen van contacten. ‘Ik voel altijd meteen of ik iemand mag of niet. Als het om relaties gaat is het voor mij alles of niets,’ zegt ze. ‘Met Hans Ouwerkerk klikte het meteen. Ik vind ook dat hij op een volkomen onterechte wijze uit Groningen vertrokken is. (Ouwerkerk stapte op als burgemeester na de nieuwjaarrellen van 1998 in de wijk Oosterpark. Voorafgaand aan het debat in de gemeenteraad over de rellen had hij gevraagd om het vertrouwen van een ruime meerderheid van de raad. Toen alleen de Collegepartijen hem bleken te steunen, legde hij na een dramatische toespraak zijn ambt neer). Dat was niet nodig geweest.’
In Tallinn werd onmiddellijk duidelijk dat het daar nog een armoedige toestand was. ‘Wat ik merkte is, dat veel mensen zo’n zakenreisje als een snoepreisje zien,’ zegt Doesburg. ‘Ik had bij die eerste reis naar Tallinn een pijnlijk onderbuikgevoel. Straks gaan we met z’n allen weer terug naar Groningen en is er geen follow up. Ik ben commercieel, maar zoals je weet is zakendoen ook gunnen. Veel mensen profiteren maar doen nooit iets terug. Ik wilde iets terugdoen in de vorm van samenwerken en handeldrijven met Estland. Er was aanvankelijk niemand binnen ons gezelschap die dat gevoel deelde.
Hoe dan ook, Diette bleef contact onderhouden met de burgemeester van Tallinn, Jaak Tamm, die ze bij zich thuis in Groningen uitnodigde, en wetend hoe moeilijk het in die tijd was om in Estland een fatsoenlijke auto te kopen, beloofde zij hem een Volvo te kopen in ruil voor een plaats in de haven voor het Hanze Expo Schip 1994/1995.
Ruim een jaar na dit bezoek aan Tallinn met de gemeente Groningen was Diette Doesburg in Den Haag op bezoek bij het Ministerie van Landbouw, waar ze met minister Gerrit Braks sprak. Deze deed haar het idee aan de hand van een exportreis vanuit Noord-Nederland per schip naar de Baltische staten. ‘Jullie in het noorden moeten je richten op noordoost Europa en niet concurreren met Amsterdam, Rotterdam en China of Japan. Hij zei dus, waarom organiseer je niet een reis per schip langs de Baltische staten. Ik dacht eerst dat het een grap was, maar toen kwam het eureka-moment. Ik heb terug in Groningen meteen contact opgenomen met Tom Tammes, de directeur van Seatrade Groningen, en vroeg hem wat het kostte om een schip met bemanning te charteren.’ Na het idee aan Tammes voorgelegd te hebben kwam deze met een prijs op de proppen. Doesburg kwam tot de conclusie dat ze minsten 2 miljoen gulden nodig had. Ik dacht in termen van 80 bedrijven die 25.000,- gulden per bedrijf betalen maar het leek beter om de club niet te groot te maken en uit ieder branche één deelnemers toe te laten. Uiteindelijk zouden meer dan 40 bedrijven deelnemen aan de reis.’
Doesburg ging met ongelooflijk veel enthousiasme aan de slag. Ze toog weer naar Den Haag om het Ministerie van Economische Zaken, Export Voorlichtingsdienst (EVD), het Commissariaat Buitenlandse Investeringen (CBIN) en het ISP (Integraal Structuur Plan) bij de reis te betrekken. Het Ministerie van EZ besloot een startbedrag van 500.000 gulden voor de reis beschikbaar te stellen en dus stond niets meer in de weg om de stichting Hanze Expo in het leven te roepen. Een stichting heeft een bestuur nodig en dus boorde Doesburg haar contacten aan. Niemand minder dan de toenmalige voorzitter van het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Prof. Dr. Erik Bleumink werd voorzitter van de stichting, verder traden ir. L. Ardon van de Central Industrie Groep (CIG) en drs. G. van Keulen van de ING-bank toe tot het stichtingsbestuur. Daarnaast werd er een werkcomité samengesteld met daarin de heren Tom Tammes (Seatrade), Frits Ringers (Koers Noord), Wim Jansen (RUG), Bas Paul (Hanzehogeschool), Jan Bos (Smid & Hollander), Alexander Sakkers (prov. Groningen), Henk Vos (voorzitter vaste Kamer Commissie), Johan Remkes (kamerlid VVD, later Minister BZ en CdK Noord-Holland) en Jan Caspers (ISP). Daarnaast mogen ook de heren Lex Valk, Loek Hermans, Hayo Apotheker en Pieter van der Meulen van de provincie Friesland niet ongenoemd blijven. Zij toonden zich bereid mee te denken en mee te reizen.
Eigenlijk was de opzet en organisatie van deze Hanze Expo Reis een ‘super case’ op het gebied van promotie voor Noord-Nederland, die nu, vijfentwintig jaar later nog steeds respect afdwingt. Zoveel is er nu ook weer niet veranderd in de loop der jaren. De geschiedenis herhaalt zich maar al te vaak. Denk daarbij aan de studenten van de Rijks Universiteit Groningen, de Hanzehogeschool en de Hogere Hotelschool die in de vier te bezoeken steden stageliepen, aan gestuurd door Prof. Raimo Pullat uit Tallinn en op de thuisbasis Groningen door Doesburg. De Rijks Universiteit Groningen zette tijdens het bezoek aan de oosterburen een Leerstoel op in St. Peterburg.
De deelnemende bedrijven betaalden hun eigen reis- en verblijfkosten. Het schip voer van Delfzijl naar Rostock in voormalig Oost-Duitsland, van Rostock naar Riga en naar St. Petersburg om vervolgens via Talinn, de hoofdstad van Estland, weer terug te keren naar Groningen. Tallinn was inmiddels een Zusterstad van Groningen en daarom werd het schip uitgeleide gedaan voor de terugreis door de Esten. Al met al zou de reis tien dagen duren, van 27 juni tot en met 7 juli 1994. Een legendarische reis waarin het voor organisator Doesburg vaak improviseren was, maar we kunnen alvast verklappen dat de reis werd gemaakt en het hele gezelschap weer ongedeerd met de diverse opdrachten op de thuisbasis terugkeerde. Veel bedrijven hadden goede zaken gedaan, waar sommigen tot op de dag van vandaag nog van weten te profiteren.
Met het toegezegde bedrag van een half miljoen gulden van het Ministerie van EZ kon Diette Doesburg natuurlijk goed uit de voeten. Het betekende echter dat Doesburg de ondernemers moest enthousiasmeren. Ze vond dat er ook een bank mee moest. Zo klopte ze onder andere aan bij de directeur van de Rabobank Noord-Nederland.
‘Hoe kan het dat zo’n klein bureautje uit Groningen zo’n opdracht krijgt van het Ministerie?’ liet De Jong van de Rabobank zich ontvallen. ‘Waarom niet,’ vroeg Doesburg, ‘wat mankeert er aan mijn bureau?’ en toog naar de ING-bank. Directeur Gilles van Keulen van de ING in Groningen was onmiddellijk bereid mee te doen. ‘Dat was een man die van aanpakken wist en goed in de gaten had waar de belangen van de bank lagen, niet alleen in Oost-Europa maar ook bij de deelnemende bedrijven. Van Keulen heeft John later nog laten weten het een mooie, waardevolle reis gevonden te hebben.’
John Ebbink: ‘Ik weet dat de meeste deelnemers het een geweldige reis vonden. Burgemeester Bert Smidt van de gemeente Eemsmond maakte de opmerking dat het eveneens om ontwikkelingshulp voor Noord-Nederland ging. We deden de reis in 1994 alleen met bedrijven en instellingen uit het Noorden, hetgeen een goed voorbeeld was van gezamenlijke promotie .’
Zo deed bijvoorbeeld ook Harry Tupan van het Drents Museum mee aan de reis, ondersteund door het Scheepsvaart Museum Amsterdam, de zus van Harm Post van Groningen Seaport.’ De catering aan boord van het Hanze Expo Schip werd verzorgd door Eric Runhardt die destijds het zeer succesvol restaurant Koetshuys De Ennemaborgh in Midwolde bestierde en Ineke de Boer van De Valk Restaurant Assen. Maar ook het Groninger vlaggenschip De Voorwaarts Voorwaarts, dat toen nog zeewaardig was, deed het Hanze Expo Schip uitgeleide, terwijl de initiatiefnemer van dit schip, Addy Boerma meevoer.
De volgende dag zal het gezelschap in Rostock aankomen. Niet iedereen vaart mee op de boot die is ingericht als varende exportpromotiebeurs, waarvoor meer dan veertig bedrijven en 110 personen zich hebben aangemeld. Vliegen vanaf luchthaven Eelde gaat sneller en is comfortabeler. Diette heeft twee vliegtuigen gecharterd die de deelnemers aan de reis door de lucht zullen vervoeren. Onder hen zijn ook Commissaris der Koningin Loek Hermans, burgemeesters, ambassadeurs en andere overheidsbekleders.
Het hele idee voor de Hanze Expo reis ontstond in 1991. In die tijd was Diette Doesburg Public Affairs aan het Emmaplein in Groningen gevestigd. Estland was een van de eerste Sovjetrepublieken die zich in dat jaar losmaakte van de Sovjet-Unie. Het was de tijd van Glasnost. Michail Gorbatsjov was secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie en daarmee de machtigste man van het enorme land. Maar de tijd was aan het veranderen en de mensen begonnen vrijheid te eisen. Gorbatsjov kon niet anders dan daarin meegaan, en of hij dat nu van harte deed of niet doet er niet toe. Hij koos voor Perestrojka en Glasnost, dat wil zeggen hervormingen en openheid. Toen die keuze eenmaal gemaakt was door de opperste leiding van het land was de geest uit de fles. De ene na de andere Sovjetrepubliek maakte zich los van het moederland en na enkele jaren merkte Rusland dat het min of meer alleen was overgebleven. Maar zover zijn we nog niet. In 1991 stond de Perestrojka nog aan het begin. Estland, Letland en Litouwen behoorden bij de eerste landen die zich losmaakten van de Sovjet-Unie. Noord-Nederland kreeg daardoor het gevoel dat men zich voor buitenlandse handel en export het beste op het noorden en oosten van Europa kon richten. In wezen een puur geografische keuze maar ook een die is ingegeven door de geschiedenis. Ooit was Groningen samen met andere steden in het noordoosten van Nederland onderdeel van het Hanzeverbond. Tussen pakweg 1375 en 1600 deed men binnen het Hanzeverbond zaken met elkaar. Tot dat Hanzeverbond behoorden onder andere steden als Kopenhagen, Stockholm, Gdansk, Tallinn, Riga en St. Petersburg. In 1991 had de toenmalige burgemeester van Groningen, Hans Ouwerkerk, al het idee dat Groningen zich voor de internationale handel best eens op de Baltische staten zou kunnen richten en dus besloot hij met een vliegtuig met een aantal zakenmensen van Eelde naar Tallinn te vliegen. Doesburg was bij deze reis uitgenodigd en legde de nodige contacten. Doesburg herinnert het zich nog goed: ‘Dat was een bijzondere reis, waar onder andere mijn cliënt de Cono Industriegroep aan deelnam. Wij verwachtten daar in Tallinn een behouden gezelschap aan te treffen maar dat viel erg mee. De mensen daar smachtten naar contacten met het westen.
Mijn schoonvader (Melkfabriek Doesburg) vertelde mij dat zij voor de oorlog al melkmachines naar Estland verkochten. De broers Doesburg deden dus handel vanuit Kropswolde ( Provincie Groningen) met Estland en werden onder andere betaald in paarden. Toen ik dat hoorde, dacht ik, op naar Tallinn.
‘Ik had al aardig wat boeken over het Nederlandse bedrijfsleven uitgegeven en ging dus met een stapel boeken in de auto op weg naar het vliegveld. Leek me een goed idee die boeken in Tallinn uit te delen.’
‘Terwijl ik mijn auto parkeerde naast een grijze Volvo, stapte daar een knappe jongeman uit met donkere krullen. Ik stond daar met die boeken en voor ik het wist had ik hem die boeken in zijn handen gedrukt. Zou jij die willen dragen?’ John Ebbink, medewerker van de afdeling Economische Zaken bij de Gemeente Groningen, was er niet de man naar zo’n verzoek te weigeren en dus togen de twee samen op weg naar de vertrekhal. Ze mochten elkaar direct en in de loop der jaren zou er een hechte band tussen de Groningse ondernemer en de ambtenaar ontstaan. Hij is aanwezig bij het gesprek dat ik met Diette heb over de Hanze Expo, een van de vele gesprekken die aan de basis liggen van dit boek. John Ebbink is afkomstig uit Twente en begon in 1990 als manager internationale economische relaties voor de Gemeente Groningen. Hij bleek al gauw een waardevol contact voor Doesburg vanwege de vele relaties die hij op internationaal gebied onderhield en die ze samen uitbreidden. Contacten die nog steeds worden onderhouden.
‘Op het stadhuis van Tallinn vond een receptie plaats. Burgemeester Jaak Tamm van die stad bood een welkomstdiner aan en natuurlijk werden er de nodige speeches gehouden. Ik had mijn boeken in mijn hotelkamer laten liggen. Haal jij snel een paar boeken uit mijn kamer,’ fluisterde ik John in het oor, alsof het dat gewoonste zaak van de wereld was. John Ebbink knikt en glimlacht. ‘Ach,’ zegt hij schouderophalend, ‘het karakteriseert onze relatie. Ik heb altijd goed met Diette overweg gekund en we kunnen prima samenwerken, zonder elkaar naar de kroon te steken.’
In die tijd leerde Diette ook burgemeester Hans Ouwerkerk goed kennen en ze bouwden een band op. Of het nu bij haar vak hoort of niet, Doesburg is goed in het leggen van contacten. ‘Ik voel altijd meteen of ik iemand mag of niet. Als het om relaties gaat is het voor mij alles of niets,’ zegt ze. ‘Met Hans Ouwerkerk klikte het meteen. Ik vind ook dat hij op een volkomen onterechte wijze uit Groningen vertrokken is. (Ouwerkerk stapte op als burgemeester na de nieuwjaarrellen van 1998 in de wijk Oosterpark. Voorafgaand aan het debat in de gemeenteraad over de rellen had hij gevraagd om het vertrouwen van een ruime meerderheid van de raad. Toen alleen de Collegepartijen hem bleken te steunen, legde hij na een dramatische toespraak zijn ambt neer). Dat was niet nodig geweest.’
In Tallinn werd onmiddellijk duidelijk dat het daar nog een armoedige toestand was. ‘Wat ik merkte is, dat veel mensen zo’n zakenreisje als een snoepreisje zien,’ zegt Doesburg. ‘Ik had bij die eerste reis naar Tallinn een pijnlijk onderbuikgevoel. Straks gaan we met z’n allen weer terug naar Groningen en is er geen follow up. Ik ben commercieel, maar zoals je weet is zakendoen ook gunnen. Veel mensen profiteren maar doen nooit iets terug. Ik wilde iets terugdoen in de vorm van samenwerken en handeldrijven met Estland. Er was aanvankelijk niemand binnen ons gezelschap die dat gevoel deelde.
Hoe dan ook, Diette bleef contact onderhouden met de burgemeester van Tallinn, Jaak Tamm, die ze bij zich thuis in Groningen uitnodigde, en wetend hoe moeilijk het in die tijd was om in Estland een fatsoenlijke auto te kopen, beloofde zij hem een Volvo te kopen in ruil voor een plaats in de haven voor het Hanze Expo Schip 1994/1995.
Ruim een jaar na dit bezoek aan Tallinn met de gemeente Groningen was Diette Doesburg in Den Haag op bezoek bij het Ministerie van Landbouw, waar ze met minister Gerrit Braks sprak. Deze deed haar het idee aan de hand van een exportreis vanuit Noord-Nederland per schip naar de Baltische staten. ‘Jullie in het noorden moeten je richten op noordoost Europa en niet concurreren met Amsterdam, Rotterdam en China of Japan. Hij zei dus, waarom organiseer je niet een reis per schip langs de Baltische staten. Ik dacht eerst dat het een grap was, maar toen kwam het eureka-moment. Ik heb terug in Groningen meteen contact opgenomen met Tom Tammes, de directeur van Seatrade Groningen, en vroeg hem wat het kostte om een schip met bemanning te charteren.’ Na het idee aan Tammes voorgelegd te hebben kwam deze met een prijs op de proppen. Doesburg kwam tot de conclusie dat ze minsten 2 miljoen gulden nodig had. Ik dacht in termen van 80 bedrijven die 25.000,- gulden per bedrijf betalen maar het leek beter om de club niet te groot te maken en uit ieder branche één deelnemers toe te laten. Uiteindelijk zouden meer dan 40 bedrijven deelnemen aan de reis.’
Doesburg ging met ongelooflijk veel enthousiasme aan de slag. Ze toog weer naar Den Haag om het Ministerie van Economische Zaken, Export Voorlichtingsdienst (EVD), het Commissariaat Buitenlandse Investeringen (CBIN) en het ISP (Integraal Structuur Plan) bij de reis te betrekken. Het Ministerie van EZ besloot een startbedrag van 500.000 gulden voor de reis beschikbaar te stellen en dus stond niets meer in de weg om de stichting Hanze Expo in het leven te roepen. Een stichting heeft een bestuur nodig en dus boorde Doesburg haar contacten aan. Niemand minder dan de toenmalige voorzitter van het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Prof. Dr. Erik Bleumink werd voorzitter van de stichting, verder traden ir. L. Ardon van de Central Industrie Groep (CIG) en drs. G. van Keulen van de ING-bank toe tot het stichtingsbestuur. Daarnaast werd er een werkcomité samengesteld met daarin de heren Tom Tammes (Seatrade), Frits Ringers (Koers Noord), Wim Jansen (RUG), Bas Paul (Hanzehogeschool), Jan Bos (Smid & Hollander), Alexander Sakkers (prov. Groningen), Henk Vos (voorzitter vaste Kamer Commissie), Johan Remkes (kamerlid VVD, later Minister BZ en CdK Noord-Holland) en Jan Caspers (ISP). Daarnaast mogen ook de heren Lex Valk, Loek Hermans, Hayo Apotheker en Pieter van der Meulen van de provincie Friesland niet ongenoemd blijven. Zij toonden zich bereid mee te denken en mee te reizen.
Eigenlijk was de opzet en organisatie van deze Hanze Expo Reis een ‘super case’ op het gebied van promotie voor Noord-Nederland, die nu, vijfentwintig jaar later nog steeds respect afdwingt. Zoveel is er nu ook weer niet veranderd in de loop der jaren. De geschiedenis herhaalt zich maar al te vaak. Denk daarbij aan de studenten van de Rijks Universiteit Groningen, de Hanzehogeschool en de Hogere Hotelschool die in de vier te bezoeken steden stageliepen, aan gestuurd door Prof. Raimo Pullat uit Tallinn en op de thuisbasis Groningen door Doesburg. De Rijks Universiteit Groningen zette tijdens het bezoek aan de oosterburen een Leerstoel op in St. Peterburg.
De deelnemende bedrijven betaalden hun eigen reis- en verblijfkosten. Het schip voer van Delfzijl naar Rostock in voormalig Oost-Duitsland, van Rostock naar Riga en naar St. Petersburg om vervolgens via Talinn, de hoofdstad van Estland, weer terug te keren naar Groningen. Tallinn was inmiddels een Zusterstad van Groningen en daarom werd het schip uitgeleide gedaan voor de terugreis door de Esten. Al met al zou de reis tien dagen duren, van 27 juni tot en met 7 juli 1994. Een legendarische reis waarin het voor organisator Doesburg vaak improviseren was, maar we kunnen alvast verklappen dat de reis werd gemaakt en het hele gezelschap weer ongedeerd met de diverse opdrachten op de thuisbasis terugkeerde. Veel bedrijven hadden goede zaken gedaan, waar sommigen tot op de dag van vandaag nog van weten te profiteren.
Met het toegezegde bedrag van een half miljoen gulden van het Ministerie van EZ kon Diette Doesburg natuurlijk goed uit de voeten. Het betekende echter dat Doesburg de ondernemers moest enthousiasmeren. Ze vond dat er ook een bank mee moest. Zo klopte ze onder andere aan bij de directeur van de Rabobank Noord-Nederland.
‘Hoe kan het dat zo’n klein bureautje uit Groningen zo’n opdracht krijgt van het Ministerie?’ liet De Jong van de Rabobank zich ontvallen. ‘Waarom niet,’ vroeg Doesburg, ‘wat mankeert er aan mijn bureau?’ en toog naar de ING-bank. Directeur Gilles van Keulen van de ING in Groningen was onmiddellijk bereid mee te doen. ‘Dat was een man die van aanpakken wist en goed in de gaten had waar de belangen van de bank lagen, niet alleen in Oost-Europa maar ook bij de deelnemende bedrijven. Van Keulen heeft John later nog laten weten het een mooie, waardevolle reis gevonden te hebben.’
John Ebbink: ‘Ik weet dat de meeste deelnemers het een geweldige reis vonden. Burgemeester Bert Smidt van de gemeente Eemsmond maakte de opmerking dat het eveneens om ontwikkelingshulp voor Noord-Nederland ging. We deden de reis in 1994 alleen met bedrijven en instellingen uit het Noorden, hetgeen een goed voorbeeld was van gezamenlijke promotie .’
Zo deed bijvoorbeeld ook Harry Tupan van het Drents Museum mee aan de reis, ondersteund door het Scheepsvaart Museum Amsterdam, de zus van Harm Post van Groningen Seaport.’ De catering aan boord van het Hanze Expo Schip werd verzorgd door Eric Runhardt die destijds het zeer succesvol restaurant Koetshuys De Ennemaborgh in Midwolde bestierde en Ineke de Boer van De Valk Restaurant Assen. Maar ook het Groninger vlaggenschip De Voorwaarts Voorwaarts, dat toen nog zeewaardig was, deed het Hanze Expo Schip uitgeleide, terwijl de initiatiefnemer van dit schip, Addy Boerma meevoer.
Foto impressie
Riga | Petersburg | Tallinn | Deelnemers
Riga | Petersburg | Tallinn | Deelnemers
